Terugblik: 11 september

Inleiding
Op 11 september 2025 kwamen partners van het Houtbouw Convenant MRA bijeen voor een partnerlunch, georganiseerd in samenwerking met BAM Wonen bij het fantastische Cruquius gemaal. Een mooi voorbeeld van duurzaam bouwen. Het programma stond in het teken van de toekomst van houtbouw in de Metropoolregio Amsterdam. Na de opening door Imme Groet werd het nieuwe Houtbouw Pact 2026–2030 en het kwaliteitskader voor houtbouw gepresenteerd door Merel Stolker. Vervolgens gaf BAM Wonen een inhoudelijke bijdrage, waarna de deelnemers gezamenlijk de Flow-woning bezochten voor een rondleiding en toelichting op dit innovatieve woonconcept.

Deel 1 Terugblik Houtbouw Convenant 2021 - 2024

In de periode 2021–2024 is veel bereikt. Dankzij een intensieve publiek-private samenwerking en een sterke netwerkbenadering is het aandeel houtbouw in de woningproductie van de MRA vertienvoudigd. Met actielijnen zoals kennisontwikkeling, advies over tenders en kosten, en de ontwikkeling van de Houtbouwkaart en de Houtbouwmonitor is een stevige basis gelegd. Voor de komende periode geldt een duidelijke ambitie: vanaf 2025 moet minimaal 20% van de woningbouw in de MRA in hout worden gerealiseerd.

Houtbouw Pact 2026–2030
Met het nieuwe pact wordt de houtbouwbeweging verder doorgezet en daarbij hebben we de partners sterk nodig. De urgentie, onder meer door CO₂- en stikstofreductie, vraagt om maximale inzet op biobased materialen, met nadruk op vezelgewassen naast hout. Er wordt niet verbreed naar andere sectoren zoals kantoren of scholen, dit wordt wel  gevolgd, maar de focus blijft merendeel op woningbouw. Belangrijke pijlers zijn:

• Standaardisatie en kwaliteitskaders om industrialisering te versnellen en de kwaliteit te borgen. 

• Implementatie in organisaties, zodat gemeenten, corporaties en marktpartijen houtbouw structureel opnemen in hun werkwijzen. 

• Monitoring en procesoptimalisatie, waarmee kennis wordt gedeeld en projecten beter op elkaar aansluiten. 

• Kostenbeheersing en nieuwe waardeketens, zodat houtbouw een realistisch en schaalbaar alternatief blijft.
  

Ondertekenaars van het pact zullen vooraf hun ambities en planningen vastleggen en we  sturen, middels een vragenlijst wat de doelen voor de betreffende partij inhouden, op continuïteit. De focuspunten vanuit het Houtbouw Pact zullen liggen op het, indirect, aanwijzen van locaties voor houtbouw en grote gebiedsontwikkelingen krijgen idealiter vooraf vastgestelde percentages houtbouw mee. Ook wordt data-uitwisseling en kennisdeling georganiseerd, onder meer via platforms als Houtbouwgame.nl.

De officiële ondertekening van het Houtbouw Pact 2026–2030 vindt plaats op 20 november 2025 tijdens een feestelijke bijeenkomst. Betrokken partijen ontvangen hiervoor de komende weken een uitnodiging.  (Tip: zet  20 november 15:00 – 17:30 in je agenda!) 

Het nieuwe pact vormt de basis voor een volgende fase in de opschaling van houtbouw binnen de MRA.

Kwaliteitskader Houtbouw
Parallel aan het pact wordt gewerkt aan een kwaliteitskader voor houtbouw in woongebouwen van vier tot zeven lagen. Een belangrijk onderdeel van de bijeenkomst was de toelichting op dit kader, dat ontwikkeld wordt door onder andere VORM, BPD en de Alliantie. Het doel is om houtbouw sneller en op grotere schaal toepasbaar te maken. 

Het kwaliteitskader moet versnelling mogelijk maken, zonder innovatie te beperken. Het biedt richtlijnen voor zowel de vraagkant (projectvoorbereiding) als de aanbodkant (uitvoering), en wordt in nauwe samenwerking met markt- en publieke partijen ontwikkeld. Het project wordt ondersteund door de Moonshot-subsidie van het Versnellingshuis en maakt deel uit van een bredere beweging richting een circulaire bouwsector.

De komende maanden wordt het kader verder gevalideerd en aangescherpt. Na de validatiesessies in september volgt in november 2025 de lancering van versie 1.0, die breed binnen de keten gedeeld zal worden. Graag willen we je actief uitnodigen om deel te nemen aan de validatiesessie op 30 september. Stuur hiervoor een mailtje naar sofie@c-creators.org.

Deel 2 - Concept FLOW – duurzaam en toekomstbestendig bouwen

Tijdens het tweede gedeelte van de Partnerlunch presenteerde Charlotte het concept de FLOW woning, een innovatief bouwconcept dat duurzaamheid en lange termijn ‘volhoudbaarheid’ centraal stelt. FLOW richt zich op het ontwikkelen van woningen die op een duurzame manier gebouwd worden en die ook toekomstbestendig zijn gebouwd. Het concept brengt diverse uitdagingen op het gebied van duurzaamheid samen en vertaalt deze naar een concreet bouwproces.

Duurzaamheidsaspecten
FLOW combineert een duurzame bouwplaats met emissieloos bouwen. Door het gebruik van 2D en 3D-elementen is het mogelijk om zeer flexibel te ontwerpen en tegelijkertijd te industrialiseren. Het proces is gedigitaliseerd en parametrisch opgezet, waardoor onderdelen in de fabriek geproduceerd en kant-en-klaar geassembleerd kunnen worden. Dit vermindert de afhankelijkheid van weersomstandigheden en handmatige arbeid. Architectuur en ontwerpvrijheid blijven hierbij belangrijk; woningen kunnen afgestemd worden op wensen van bewoners, zonder in te leveren op duurzaamheid.

Ook het welzijn van werknemers en bewoners is meegenomen: het concept creëert gezonde werkomstandigheden tijdens de bouw en een comfortabele, goed geïsoleerde woning voor de bewoners. 

Restwaarde en levensduur
Een belangrijk onderdeel van FLOW is het concept van restwaarde: houtbouwmaterialen worden teruggenomen door de leverancier, wat de interne businesscase versterkt. Door de levensduur van de woningen te verlengen, neemt ook de CO₂-besparing toe. De CO₂-reductie is gebaseerd op een referentieproject van 40 woningen, maar kan aangepast worden naar specifieke projecten. Voor particuliere bewoners wordt gekeken naar de totale eigendomskosten (TOC) en terugverdientijd, zodat de woningen financieel haalbaar zijn.

Flexibele en efficiënte verkaveling
FLOW maakt gebruik van een efficiënt verkavelingsproces: referentiewoningen worden als basis gelegd en vervolgens aangepast op maatvoering en specifieke plattegronden. Dit gebeurt via een parametrisch model, dat zowel interne als externe architectonische toevoegingen ondersteunt. Zo ontstaat een flexibel, schaalbaar en toekomstbestendig woningconcept dat optimaal gebruikmaakt van de eigenschappen van hout.

FLOW combineert dus industrialisatie, digitale processen en architecturale vrijheid met duurzaamheid en lange termijn volhoudbaarheid, en vormt daarmee een concreet voorbeeld van hoe houtbouw toekomstbestendig en circulair kan worden gerealiseerd.